Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển mạnh mẽ, ngành thương mại điện tử (TMDT) đang trở thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế hiện đại. Các nền tảng mua sắm trực tuyến như Shopee, Lazada, Tiki hay Amazon, Alibaba không chỉ giúp thay đổi thói quen tiêu dùng mà còn mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn cho các bạn trẻ. Để hiểu rõ hơn về tiềm năng và những thách thức của ngành này, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn với Tiến sĩ Nguyễn Hải Nam, trưởng khoa Kinh tế – Tài chính trường Đại học Nông – Lâm Bắc Giang để hiểu ró hơn về ngành nghề và cơ hội việc làm của ngành này trong tương lai.
Sự phát triển mạnh mẽ của ngành Thương mại điện tử
Theo Tiến sĩ Nguyễn Hải Nam, Thương mại điện tử là một ngành không chỉ dừng lại ở việc mua bán trực tuyến mà còn bao gồm nhiều lĩnh vực khác như marketing trực tuyến, thanh toán điện tử, logistics và phân tích dữ liệu. Ngành này có ảnh hưởng lớn đến thói quen tiêu dùng và cách thức vận hành của các doanh nghiệp trên toàn thế giới. Ông chia sẻ “Sự chuyển đổi số trong các doanh nghiệp, đặc biệt là trong đại dịch COVID -19, đã thúc đẩy thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng việc mua sắm trực tuyến vì tính tiện lợi, nhanh chóng và tiết kiệm thời gian. Chính vì vậy, nhu cầu về nhân lực trong ngành này cũng gia tăng, tạo ra rất nhiều cơ hội nghề nghiệp”
Theo báo cáo Thương mại điện tử Việt Nam 2024 của Bộ Công Thương, doanh thu thương mại điện tử tại Việt Nam đã đạt hơn 16 tỷ USD vào năm 2023, với mức tăng trưởng hàng năm lên đến 25%. Dự báo đến năm 2025, tổng doanh thu từ thương mại điện tử sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh, đạt khoảng 23 tỷ USD. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường, ngành này đang cần một lượng lớn nhân lực có kỹ năng chuyên môn, đặc biệt là trong các lĩnh vực marketing trực tuyến, phát triển nền tảng, và phân tích dữ liệu.
Cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn
Với sự phát triển vượt bậc, thương mại điện tử không chỉ mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư hay doanh nghiệp lớn mà còn tạo ra rất nhiều cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên và người lao động. Các công ty công nghệ, các nền tảng bán hàng trực tuyến luôn tìm kiếm những nhân sự có kỹ năng và kiến thức chuyên sâu về ngành. Theo một khảo sát của LinkedIn 2023 Workforce Report, ngành thương mại điện tử hiện nay đang đứng thứ 3 trong số các lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng cao nhất. Các công ty trong ngành này không chỉ tuyển dụng các chuyên gia công nghệ mà còn tìm kiếm nhân sự trong các lĩnh vực như digital marketing, phân tích dữ liệu, và quản lý chuỗi cung ứng. Các công ty như Shopee, Lazada, Amazon, và các start-up đang tìm kiếm nhân lực để duy trì sự phát triển mạnh mẽ.
Trưởng khoa cho biết, sinh viên có thể chọn từ nhiều lĩnh vực khác nhau như digital marketing, quản lý nền tảng trực tuyến, phân tích dữ liệu, logistics, hay thậm chí là khởi nghiệp trong lĩnh vực TMDT. Những công việc này không chỉ hấp dẫn mà còn có mức thu nhập khá cao, đặc biệt là đối với những người có kỹ năng và kinh nghiệm vững vàng. Một nghiên cứu từ Payscale 2024 chỉ ra rằng mức lương trung bình cho một chuyên viên marketing trực tuyến tại Việt Nam là khoảng 12 triệu đến 20 triệu đồng mỗi tháng, với tiềm năng tăng trưởng cao khi có thêm kinh nghiệm.
Thách thức và yêu cầu kỹ năng
Mặc dù ngành thương mại điện tử mở ra nhiều cơ hội, nhưng cũng đòi hỏi các bạn trẻ phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Trưởng khoa nhấn mạnh rằng một trong những yếu tố quan trọng giúp sinh viên thành công trong ngành là kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm.
“Ngành này không chỉ yêu cầu các bạn có kiến thức về công nghệ, marketing, hay phân tích dữ liệu mà còn cần khả năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, và khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả,” Trưởng khoa chia sẻ thêm. “Ngoài ra, sự sáng tạo trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh và chăm sóc khách hàng cũng là yếu tố quyết định.”
Để giúp sinh viên chuẩn bị tốt hơn, nhiều trường đại học và trung tâm đào tạo hiện nay đã mở các khóa học chuyên sâu về thương mại điện tử, từ các môn học cơ bản như lập trình web, marketing trực tuyến, đến các chủ đề nâng cao như phân tích dữ liệu và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng. Theo thống kê từ Google for Education, 2023, khoảng 72% các doanh nghiệp thương mại điện tử tại Việt Nam cho biết họ đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân lực có trình độ cao trong lĩnh vực này. Điều này càng làm nổi bật nhu cầu đào tạo và chuẩn bị kỹ lưỡng cho sinh viên.
Tương lai tươi sáng với nhiều cơ hội
Nhìn về tương lai, Tiến sĩ Nguyễn Hải Nam chia sẻ “Ngành thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ nhờ vào sự đổi mới không ngừng trong công nghệ. Những xu hướng như AI (trí tuệ nhân tạo), big data, và blockchain sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm và tăng trưởng của các doanh nghiệp. Trưởng khoa nhấn mạnh thêm thêm “Chúng ta đang sống trong thời đại số, nơi mà mọi thứ đều có thể được tối ưu hóa qua công nghệ. Sinh viên cần phải luôn sẵn sàng học hỏi, cập nhật các xu hướng mới và không ngừng rèn luyện kỹ năng của bản thân”.
Lời khuyên dành cho sinh viên
Cuối cùng, Trưởng khoa gửi lời khuyên đến các bạn sinh viên đang suy nghĩ về việc theo đuổi ngành thương mại điện tử: “Nếu các bạn đam mê công nghệ và kinh doanh, ngành thương mại điện tử sẽ là một lựa chọn rất tuyệt vời. Tuy nhiên, để thành công trong ngành này, các bạn không chỉ cần có kiến thức mà còn cần có sự kiên nhẫn, sáng tạo và khả năng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi. Hãy luôn sẵn sàng học hỏi và thử sức với những dự án thực tế, và không ngừng sáng tạo vì chỉ có thực hành mới giúp các bạn vững vàng hơn trong nghề nghiệp. Thành công sẽ đến với những ai không ngừng học hỏi và phát triển.”
Ngành thương mại điện tử không chỉ hứa hẹn nhiều cơ hội nghề nghiệp mà còn là một lĩnh vực đầy thách thức, đòi hỏi sự kiên nhẫn, sáng tạo và khả năng thích ứng nhanh chóng với thay đổi. Tuy nhiên, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và một tinh thần cầu tiến, các bạn trẻ hoàn toàn có thể đạt được thành công trong ngành này.
KHOA KINH TẾ – TÀI CHÍNH
